De Dokwerker

De Tweede Wereldoorlog met een link naar Amsterdam


Door de ogen van Ben Verzet

Soms is hun verblijfplaats bekend!

Sommige oorlogsmisdadigers zijn niet eens voortvluchtig, ze wonen veelal in Canada, Zuid-Amerika of zelfs in Duitsland. De EU heeft Duitsland gemaand niet langer een oude Hitlerwet als excuus te gebruiken om nazi's niet te vervolgen. Maar Canada spant de kroon. Daar wordt nazi's vaak hun paspoort afgenomen, maar feitelijk gebeurt er daarna niets.

Formeel dient Canada een oorlogsmisdadiger uit te wijzen naar het land waar hij geboren is, in de praktijk komt daar bitter weinig van terecht. Er zijn nog een aantal oorlogsmisdadigers waarvan men niet weet waar ze zijn, wellicht zijn ze zelfs al overleden, maar met name de oorlogsmisdadigers die in vrijheid leven en soms ook gewoon in het telefoonboek staan is het Simon Wiesenthal Center een doorn in het oog.

Bewakers Auschwitz

In concentratiekamp Auschwitz werden meer dan een miljoen Joden vermoord, er werkten duizenden mensen. Verreweg de meesten van hen werden na de oorlog niet vervolgd. Dat is de Polen al sinds het einde van de oorlog een doorn in het oog, aangezien het kamp door de Duitsers op hun grondgebied werd gebouwd.
Jaroslaw Szarek van de Poolse Stichting 40-45 presenteerde een register met daarin namen en vaak foto's en andere personalia van mensen die in Auschwitz hebben gewerkt. Aleksander Lasik is historicus en publiceerde in het verleden al over de Tweede Wereldoorlog, hij deed meer dan dertig jaar onderzoek in de archieven van verschillende landen.

Geschat wordt dat zo'n honderd voormalig medewerkers van Auschwitz nog leven.

Lasik beperkte zich overigens niet tot Auschwitz, de complete database omvat meer dan 25.000 namen van bewakers in Duitse concentratiekampen, waarvan 8.502 in Auschwitz. Van 848 personen kon er zelfs een foto worden achterhaald.
...bezoek hier de website met de lijst...

Voorbeeld
Willibald (Willy) ARLOTH, geboren op 12 augustus 1911 in Grünwald an der Neisse, Tjechische nationaliteit.
Beroep: bouwtechnisch ingenieur
SS lidmaatschapsnummer: 335339
Trad ook toe tot de Waffen-SS
SS-Scharführer van 16.08.1940 tot 15.04.1941
SS-Oberscharführer:van 27.07.1942 tot 15.12.1942

Bruno Dey

Op 6 juli 2020 werd er drie jaar cel geëist tegen een voormalig kampbewaarder van Kamp Stutthof bij Gdansk In de tenlastelegging stond dat Dey verantwoordelijk werd gehouden voor de dood van 5.230 gevangenen, hij heeft daar gewerkt van augustus 1944 tot en met eind april 1945.
Dey ontkent niet dat hij er gewerkt heeft, hij stelt wel dat hij geen keus had, hij was 17 en deed wat hem werd opgedragen. Bruno Dey is momenteel 96 jaar.

Een van de mede-aanklagers was Moshe Peter Loth die stelde dat zijn Joodse oma vergast was en zijn Joodse moeder verkracht in het kamp, hij zou het kind zijn van Bruno Dey. Nadat bleek dat dat allemaal niet klopte trok hij zich terug uit het proces. In november 2019 had de heer Loth de verdachte zijn daden vergeven.
De echte naam van Loth bleek Peter Oswald Loth te zijn en hij was eerder geboren dan dat zijn vermeende moeder was verkracht in het kamp. Noch zijn echte oma of moeder waren Joods.
Voor de voortgang maakte het niet uit. Later deze maand (juli 2020) volgt er een uitspraak van de rechter. In totaal werden er 60.000 mensen vermoord in Stutthof.

Update 23 juli 2020
De 93-jarige oud-kampbewaker van concentratiekamp Stutthof kreeg een voorwaardelijke celstraf van twee jaar wegens medeplichtigheid aan de moord op ruim 5.000 gevangenen, een lichte straf omdat hij ten tijde van het vergrijp nog minderjarig was.
Hij hoefde de gevangenis dus niet in. Wat heeft een proces dan voor zin?
De reacties waren gemengd, goed dat hij is veroordeeld, maar een te milde straf, anderen vonden hem destijds te jong om een goede afweging te kunnen maken en weer anderen wilden hem wel veroordeeld zien, maar niet voor een lange straf.

Gevluchtte Nederlandse oorlogsmisdadigers

Siert Bruins (Duitsland, overleden in 2015)

Heinrich Boere (Duitsland, overleden in 2013)

Klaas Carel Faber (Duitsland, overleden in 2012)

Jacob Luitjens (Nederland, overleden in 2022)

Jan Willem van der Tuin (niet bekend of en zo ja, waar en wanneer hij overleden is)
Lid van de Nederlandse marechaussee en een verrader, hij deed zich voor als iemand die gezocht werd door de Duitsers maar in werkelijkheid infiltreerde hij het verzet.
Oorlogsmisdadiger Van der Tuin werd na de bevrijding gearresteerd toen hij bij toeval in Amsterdam werd herkend. Door zijn verraad waren vier personen onder erbarmelijke omstandigheden overleden. Bovendien had Van der Tuin ook elders verraderswerk gedaan voor de SD. In 1947 vluchtte hij, enkele weken voordat zijn zaak zou voorkomen waarna hij bij verstek ter dood veroordeeld. Een straf die hij de rest van zijn leven wist te ontlopen. Verwacht mag worden dat hij is overleden, zijn lijk is nimmer gevonden.

Jacob de Jonge (niet bekend of en zo ja, waar en wanneer hij overleden is)
De Jonge werkte in Kamp Erika als kampbewaarder. Hij ontsnapte op 26 december 1952 uit de Koepelgevangenis van Breda.
Arnold Karskens liet mij ten aanzien van de aan De Jonge opgelegde straf het volgende weten:
Jacob de Jonge is wel teruggestuurd na zijn ontsnapping in december 1952. In Nederland heeft hij een deel van zijn straf uitgezeten.

Sam (Simon Paules), Jan en Kees Olij (niet van allen bekend wat er gebeurd is)
Amateurbokser Sam zat al dertien jaar bij de Amsterdamse politie toen de Duitsers Nederland binnenvielen. Hij was overtuigd nationaal-socialist en Jodenjager. Zijn twee zoons waren bokser bij de Amsterdamse boksschool Olimpia (link) en beiden zijn vrijwillig toegetreden tot de Waffen-SS.
Jan ging zelfs aan het oostfront vechten, maar kwam halverwege de oorlog gewond terug naar Amsterdam waar hij een berucht en gevreesd folteraar werd. Hij sloeg bekentenissen uit mensen. Na de oorlog wist hij meerdere malen te ontsnappen en leefde lang ongestoord in Spanje en later Argentinië totdat hij door een journalist werd opgespoord, maar wederom wist hij te ontsnappen.
Zijn broer Kees is nooit meer teruggevonden, het verhaal gaat dat hij jarenlang bij zijn broer in Argentinië heeft gewoond, maar in tegenstelling tot Jan (Buenos Aires, 1996) is er van Kees nooit een graf gevonden.
Vader Sam werd ter dood veroordeeld, die straf werd eerst omgezet in levenslang en later in negen jaar cel, in 1954 was hij weer vrij man en leefde jarenlang bij zijn zoons in Argentinië maar overleed uiteindelijk in 1975 te Amsterdam.

Willem Albertus Polak (zeer waarschijnlijk in 1993 aan de gevolgen van kanker overleden in Duitsland)
Polak maakte deel uit van het Sonderkommando Feldmeijer. Op 26 december 1952 ontsnapte hij uit de Koepelgevangenis van Breda. Op dinsdag 19 mei 1953 kopte 'Het Nieuwblad van het Noorden dat Polak door de Duitsers was opgepakt maar op grond van de Hitlerwet niet kon worden uitgeleverd aan Nederland. Omdat Polak zich uitgaf voor 'Polack' en papieren bij zich had met die naam werd hij als ongewenst vreemdeling aan de Britten uitgeleverd die in die tijd officieel nog de bezettingsmacht waren.
De Engelsen hadden minder moeite met het uitleveren aan Nederland, hij werd vervolgens ingesloten in de gevangenis van Scheveningen en zat een deel van zijn straf uit.Daarna vestigde hij zich opnieuw in de Duitse stad Hannover, maar ditmaal wel onder zijn eigen naam. Hij deed een beroep op de Hitlerwet waarop hem alsnog het Duits staatsburgerschap werd verleend.

Dries Riphagen (overleden in Zwitserland)
Amsterdammer Bernardus Andreas Riphagen was een van de grootste criminelen die overal brood in zag, dus ook in een samenwerking met de Duitsers. Bij het oprollen van de verzetsgroep rond Gerrit van der Veen was Riphagen nauw betrokken. Ook stal hij kunst en sieraden van opgepakte Joden. Na de oorlog wist hij (met behulp van de BNV, de voorloper van BVD, AIVD) naar Argentinië te vluchten waar hij met de boksende broers Olij in zaken ging.
In mei 1973 overleed Dries in Zwitserland, waar hij verbleef met voormalig dictator Peron.

In 2010 kwam aan het licht dat Dries inderdaad door de Bureau Nationale Veiligheid (BNV), de voorloper van de BVD en de AIVD, in een lijkwagen van Frits Kerkhoven het land uit is gesmokkeld. Deze informatie kwam van de zoon van Dries, Rob Riphagen die door Frits is opgevoed.
Dries werd de grens met België over gesmokkeld en ging op de fiets richting Spanje waar hij enkele maanden later aankwam. Daar hielp Frits Kerkhoven hem opnieuw toen de Spaanse politie Dries oppakte. Frits was een verzetsman, de reden van zijn daad is duidelijk. Hij wilde Dries uit de weg hebben omdat Frits verliefd was geworden op diens vrouw.

Dirk Hoogendam (overleden in Duitsland in 2003)
Dirk had als bijnaam 'De Bokser' en was zeer berucht in Drente waar hij martelde en Joden doodsloeg. Hij was pas 23 toen de oorlog begon en werd na de oorlog ter dood veroordeeld maar wist te ontsnappen voordat het vonnis werd voltrokken. Pas in 2002 werd ontdekt waar hij woonde, in de buurt van de Duitse stad Eisenach.
De Nederlandse regering probeerde hem uitgeleverd te krijgen of te laten vervolgen dor de Duitse justitie, voordat de Duitse regering daarover hoefde te beslissen overleed hij.

Herbertus Bikker (overleden in Duitsland op 1 november 2008)
Bikker stond bekend als de Beul van Ommen, deze Nederlandse Waffen-SS'er mishandelde steevast gevangenen voordat hij ze aan de Duitsers uitleverde. Ook was hij bewaker in kamp Erika.
Arnold Karskens meldde dat hij al in 2008 was overleden, het NIOD leek dit in 2011 nog niet te weten.

Sander Borgers (overleden in Duitsland in 1985)
Borgers kwam uit Nieuwleusen maar ging met zijn familie in 1933 in Enschede wonen, toen hij 21 werd besloot hij lid te worden van de NSB, samen met zijn broer Johan trad hij na het uitbreken van de oorlog toe tot de SS. Voor de Duitsers vochten zij aan het Oostfront. Na een verwonding werd hij niet meer uitgezonden, maar raakte wel betrokken bij een aantal moorden met het Sonderkommando Silbertanne. Zijn broer was reeds gesneuveld.
Na de oorlog was hij verdwenen, maar werd wel gezocht als oorlogsmisdadiger en ook bij verstek ter dood veroordeeld. Toen hij in 1949 werd aangehouden in het Duitse plaatsje Leer werkte hij mee aan uitlevering waarbij zijn eerdere straf werd omgezet tot levenslang.
Op Tweede Kerstdag in 1952 ontsnapte hij samen met Herbertus Bikker, Klaas Carel Faber, Willem Polak, Antoine Touseul, Willem van der Neut en Jacob de Jonge uit de gevangenis van Breda. Duitsland heeft nooit meer mee willen werken aan uitlevering.

Antoine Touseul (overleden in Duitsland op 26 juli 1991)
Hoewel geboren in Breda, was hij een zoon van een Franse vader en een Belgische moeder. Antoine was lid van de SS, hij martelde voor zijn plezier. Na de oorlog werd hij veroordeeld tot de doodstraf, dit werd in 1949 omgezet in een levenslange gevangenisstraf die hij in de Koepel van Breda moest uitzitten. Samen met zes anderen wist hij in 1952 te ontsnappen.
Arnold Karskens kwam er in 2009 achter dat Touseul al die tijd in Duitsland had gewoond maar er in 1991 was overleden.

Willem van der Neut (overleden in Duitsland in 1983)
Willem was gevangenbewaarder in Kamp Amersfoort, zijn bijnaam was 'de beul van Amersfoort'. Ook hij werd ter dood veroordeeld, maar net als bij Antoine kreeg hij van Koningin Juliana gratie en moest levenslang de gevangenis. Hij was een van de mannen die samen met Antoine in 1952 naar Duitsland wist te ontsnappen. Via zijn in Nederland wonende moeder kwam justitie er in 1953 achter waar hij zat.
Ook in dit geval lukte het Nederland echter niet om het uitgeleverd te krijgen. Hij stierf in vrijheid.

Lambertus van Gog (overleden in Nederland in 1986)
Van Gog vermoordde samen met Daniel Bernard op 18 oktober 1943 de Nederlandse schrijver A.M. de Jong en vluchtte vervolgens naar Spanje die hem in 1978 uitleverden. Van Gog werd veroordeeld, maar wegens gezondheidsproblemen in 1985 vrijgelaten, een jaar later overleed hij.

Auke Bert Pattist (overleden in Spanje in 2001)
Pattist kreeg de bijnaam 'de beul van Drente', was lid van de SS en jaagde op Joden. Omdat hij aan de zijde van de Duitsers meevocht aan het Oostfront verwierf hij de Duitse nationaliteit waardoor hij niet uitgeleverd kon worden als hij in Duitsland zou wonen.
Hoewel hij na de oorlog werd opgepakt wist hij naar Duitsland te ontsnappen. In 1956 verleende Franco hem de Spaanse nationaliteit, Spanje heeft hem nooit willen uitleveren.

Jacob-Willem Munnikhuizen (overleden in Duitsland 1997)
Op 20 maart 1950 werd hij veroordeeld voor de dood van twee mannen, maar hij vluchtte naar Duitsland waar hij in vrijheid stierf.

Abraham Kipp (overleden in Argentinië op 6 juli 1995)
Deze NSB'er van het eerste uur was een wrede politieman die ook voor de SD en de Waffen-SS werkte. Hij was een sadist die veel Joden mishandelde voordat hij ze aan de Duitsers uitleverde.
Hij stierf in vrijheid ondanks dat hij werd opgespoord, de Argentijnen hebben nooit mee willen werken aan zijn uitlevering. Arnold Karskens kwam er achter dat Kipp in 1995 was overleden, iets wat het NIOD en de Nederlandse regering niet wisten.

Toon Soetebier (overleden in Duitsland in 2006)
'Kleine Toon' overleed in vrijheid in Duitsland. Hij was bewaker in Kamp Erika waar hij met genoegen martelde. Na de oorlog werd hij opgepakt en veroordeeld tot de doodstraf, maar wist te ontsnappen. Toen hij alsnog werd opgepakt om zijn inmiddels in levenslang omgezette straf uit te zitten ontsnapte hij opnieuw.
In Duitsland runde hij in alle luwte een winkel tot aan zijn dood.

Willem Sassen (overleden in Chili in 2002)
Sassen was journalist, onder andere was hij hoofdredacteur van De Telegraaf tijdens de hongerwinter (1944.) Na de oorlog werd hij gepakt maar wist naar Argentinië te ontsnappen waar hij zijn vak als schrijvend journalist en interviewer nieuw leven inblies. Toen hij ontmaskerd werd als nazi vluchtte hij naar Chili.
Het verhaal gaat dat hij altijd een soort van dubbelrol heeft gespeeld. Hij zou als journalist lid zijn geweest van de SS en in die rol verslag hebben gedaan van het Oostfront waar de Duitsers niet onverdeeld gelukkig mee waren. Later schreef hij over de verschrikkingen die de nazi's eind 1944 aanrichtten in de Nederlandse hoofdstad, maar hij zou ook verantwoordelijk zijn geweest voor de opsporing van Josef Mengele die echter weer wist te ontsnappen en voor eeuwig uit handen van justitie wist te blijven.
Sassen is overigens nooit veroordeeld vanwege de eenvoudige reden dat ze hem nooit voor een rechter hebben kunnen brengen.

Van onderstaande Nederlanders, die te boek staan als gevluchte oorlogsmisdadigers, weet ik weinig. Sommigen zijn opgespoord, onder andere door Jack Kooistra, de Friese Simon Wiesenthal, die er in 2005 mee stopte.

George de Bock
     geen verdere gegevens
Winny ter Braake
     heeft gewerkt in Kamp Vught
Klaas Epskamp
     zou in Duitsland wonen
Peter van Es
     heeft gewerkt in Kamp Vught
Nicolaas Daniël Gezelle. geboren op 4 april 1922 te België, zou nu in Duitsland wonen
     Lid van de SS-veiligheids- en inlichtingendiensten SIPO/SD
     Werkte in het najaar van 1944 in Kamp Erika. Aalzen Hofstra
     geen verdere gegevens
Hans Billy Janssen
     geen verdere gegevens
Arie Keizer, geboren op 23 maart 1928, woont in Nederland
     heeft gewerkt in Kamp Vught
Liesl Koch
     heeft gewerkt in Kamp Vught
Dora Kohle
     heeft gewerkt in Kamp Vught
Pieter Koster
     geen verdere gegevens
Adolf de Man
     geen verdere gegevens
Johannes Gerardus Martens
     geen verdere gegevens
Hendrik Mooyweer
     geen verdere gegevens
Jacobus Ramaker
     geen verdere gegevens
Leonardus Johannes Theodorus Roosmalen, geboren op 28 april 1905 in Breda
     Kampbewaarder
Katja Schot
     heeft gewerkt in Kamp Vught
Petra Thijssen
     heeft gewerkt in Kamp Vught
Henk van der Velde
     geen verdere gegevens
Gerardus Weimar, Coevorden
     Sectiecommandant/ landwachtcommandantGerard mishandeld voor zijn plezier gevangenen.
     Bij verstek eist men op 8 maart 1949 de doodstraf tegen hem, de rechter spreekt die straf ook uit
     In april 1980 wordt hij gevonden, hij werkt als portier in Hamburg, maar weet te ontsnappen
     Tot op de dag van vandaag weet niemand of hij nog leeft
Gijsbertus W. van Wijk, geboren op 16 juni 1927 in Breukelen.
     SS-kampbewaker in Kamp Vught.

Top tien internationaal gezochte oorlogsmisdadigers

Aanvankelijk hield ik aan wat het Simon Wiesenthal Center opgaf, maar vier achtereenvolgenden jaren zag ik daar mensen op staan die er niet meer op thuishoorden omdat ze overleden waren of reeds opgepakt/ veroordeeld.
Het lijstje van het Center wordt sinds augustus 2022 niet meer geactualiseerd, op zich geeft dat niet, het werk wat zij doen is belangrijker. Ik hecht er echter waarde aan een zo actueel als mogelijk overzicht te geven.
De laatste update die ik gemaakt hebt dateert van julie 2024.

Vier i.p.v. tien
Voor het eerst waren er in 2018 minder dan tien oorlogsmisdadigers waarnaar nog gezocht werd of die men wel gelokaliseerd had, maar die nog altijd niet voor het gerecht waren gebracht.
De tijd schrijdt voort, steeds meer oorlogsmisdadigers ontlopen hun straf. Sinds 2018 ging er ieder jaar een dood dus die kon ik verwijderen van de lijst.
In 2022 gingen er drie dood waardoor er bij de laatste update van deze pagina, in september 2023, nog maar drie personen op de lijst stonden. In 2024 voegde ik er alsnog een naam aan toen, die van Yaroslav Hunka.

   Herbert Wahler - (1921) - Oekraïne
      Betrokken bij massamoord in 1941 in Oekraïne
         Duitsland weigert hem vooralsnog ter verantwoording te roepen, hij woont in de buurt van Kassel

   Helma Kissner - (1923) - (nam later de naam Maasz aan), Polen
      SS'er in Auschwitz-Birkenau en Natzweiler-Struthof
         opgepakt in 2016, maar werd onfit verklaard voor een proces

   Aksel Andersen - (geboortedatum onbekend) - Deen - Denemarken
      Deed in 1942 en 1943 dienst in verschillende Deense kampen
         Woont in Zweden, men wil niet overgaan tot vervolging

   Yaroslav Hunka - (1925) - Oekraëner - Duitsland
      Meldde zich in 1943 vrijwillig aan bij de SS, hij was toen 18 jaar
         Woont in Canada die hem niet zijn Canadese nationaliteit wil ontnemen

Afgevoerd van eerdere lijsten

Wilhelm Karl Friedrich Hoffmeister (1923) - overleden in 2022
Helmut Rasbol, aka Helmut Leif Rasmussen (1925) - overleden in 2022
Kurt Gosdek (1923) - overleden in 2022
Karl Berger (1925) - overleden 2021
Helmut Oberlander (1924) - overleden in 2021
Gerhard Sommer (1921) - overleden in 2019
Johann Robert Riss (1923) - overleden in Duitsland in 2019 dat hem nooit aan Italië wilde uitleveren
Michael Karkoc (1919) - overleden in 2019
Charles Zentai - overleden in 2018, woonde in vrijheid in Australië dat geen gronden zag hem uit te leveren
Oskar Gröning - overleden in 2018
Kurt Gosdek Alfred Stark, Stork, Stoerk (1923) - overleden in Duitsland in 2018 dat hem nooit wilde uitleveren of berechten
Hubert Zafke - opgepakt in 2016 maar werd onfit verklaard voor een proces, overleden in 2018
Reinhold Hanning - in 2017 overleden na te zijn veroordeeld tot vijf jaar cel
Hans Lipschis - overleden in 2016
Algimantas Dailide - overleden in 2015
Vladimir Katriuk - overleden in 2015
Soeren Kam - overleden in 2015
Theodor Szehinskyj - overleden in 2014
Ivan Kalymon - overleden in 2014
Alois Brunner - overleden in 2014
Mikhail Gorshkow - overleden in 2013
Laszlo Csatary - overleden in 2013
Ivan Demjanjuk - overleden in 2012
Ladislav Niznansky - overleden in 2011
Sandor Képiré - overleden in 2011
Adam Nagorny - overleden in 2011
Peter Egner - overleden in 2011
Milivoj Asner - overleden in 2011
Sandor Keprio - overleden in 2011
Samuel Kunz - overleden in 2010
Adolf Storms - overleden in 2010
Harry Mannil - overleden in 2010
Nada Sakic - overleden in 2008
Rosemarie Albrecht - overleden in 2008
Erna Wallisch - overleden in 2008
Lajos Polgár - overleden in 2006
Jack Reimer - overleden in 2006
Erich Deppner - overleden in 2005

Zuid-Amerika

In Argentinië en Colombia zijn vermoedelijk nog een aantal oorlogsmisdadigers in leven. Vaak is er zeer weinig over hen bekend omdat zij van de regeringen daar de mogelijkheid kregen zich te vestigen als 'eerzaam' burger. Vaak gebruikten zij geroofd geld om een bestaan als zakenman op te bouwen. Zo konden zij en hun families in weelde leven zonder het risico te lopen veroordeeld te worden voor hun daden gedurende de jaren 40-45. Als de aarde hen te heet onder de voeten werd kregen zij de gelegenheid zich elders te vestigen omdat de regeringen liever geen rumour wilden.

Het Simon Wisenthal Center besteedde een aantal jaren geleden aandacht aan de vrijhaven Argentinië die velen na de oorlog kregen aangeboden. Het effect was nihil, er werd niemand opgespoord en dus ook niet uitgeleverd, laat staan veroordeeld. Dictator Peron verkocht destijds tienduizend 'lege' paspoorten aan ODESSA (link.)

Canada

...lees hier verder...

Verenigde Staten

Amerika is al vrij lang niet gediend van de aanwezigheid van ex-nazi's in hun land, maar het vervolgen moeten ze overlaten aan de landen waar de oorlogsmisdaden zijn begaan, de VS kan alleen het staatsburgerschap ontnemen en uitwijzen. En daar zit hem de clou.

Vladas Zajanckauskas woonde tot aan zijn dood in augustus 2013 in Sutton, Massachusetts, niemand wilde hem opnemen, er liepen geen buitenlandse aanklachten tegen hem.
John (Iwan) Kalymon woonde tot aan zijn dood in juni 2014 in Troy, Michigan, niemand wilde hem opnemen, er liepen geen buitenlandse aanklachten tegen hem.
Theodor Szehinskyj woont in West Chester, Pennsylvania, niemand wil hem opnemen, er lopen geen buitenlandse aanklachten tegen hem.
Stefan Leili hoofd van de bewakers in Mauthausen, hij kwam in de veertiger jaren naar de VS waar hem in 1986 zijn staatsburgerschap ontnomen werd en vrijwillig vertrok naar Duitsland waar hij nooit vervolgd werd en in 1995 in vrijheid stierf.
Jakiw Palij woont in New York City, niemand wil hem opnemen, er lopen geen buitenlandse aanklachten tegen hem.
Basil Artishenko staatsburgerschap ontnomen, maar nooit uitgewezen hij overleed in vrijheid in 1989.
John (Ivan) Avdzej staatsburgerschap ontnomen en uitgewezen maar getuigde tegen anderen waarop hij de VS weer in mocht, hij overleed in 1998 zonder zelf een dag in de gevangenis te hebben gezeten.
Anton Baumann staatsburgerschap ontnomen en zou worden uitgewezen, maar mocht om gezondheidsredenen in de VS blijven waar hij een jaar na zijn zaak in vrijheid overleed.
Walter Berezowskyj staatsburgerschap ontnomen en zou worden uitgewezen, maar mocht om gezondheidsredenen in de VS blijven waar hij een in 2010 in vrijheid overleed.
Ildefonsas Bucmys staatsburgerschap ontnomen en zou worden uitgewezen, maar mocht om gezondheidsredenen in de VS blijven waar hij een in 2005 in vrijheid overleed.
Valdis Didrichsons staatsburgerschap ontnomen en zou worden uitgewezen, maar mocht om gezondheidsredenen in de VS blijven waar hij een in 1995 in vrijheid overleed.
Vytautas Gudauskas staatsburgerschap ontnomen en zou worden uitgewezen, maar gooide het op een, mij onbekend, akkoordje met de Amerikaanse justitie waardoor hij mocht blijven, zonder paspoort, hij overleed in 1997
Martin Hartmann diende in Sachsenhausen als bewaker, hij gooide het met de Amerikanen op een akkoordje, hij zou op eigen kosten de VS verlaten, in 2007 verliet hij inderdaad Amerika en ging in Berlijn wonen waar hij nimmer is vervolgd. Hartmann is een van de oud-nazi's die middels een gat in de wet in de VS recht bleef houden op een uitkering.
Jakob Denzinger verliet eveneens vrijwillig de VS met een uitkering op zak en stierf in vrijheid in Kroatië
Martin Zultner verloor zijn Amerikaans staatsburgerschap waarop hij naar Oostenrijk vetrok. Deze bewaker in verschillende kampen vroeg in 1990 opnieuw het Amerikaans staatsburgerschap aan wat hem verleend werd. Hij overleed in 1997.
Jonas Klimavicius staatsburgerschap reeds in 1988 ontnomen en zou worden uitgewezen, maar mocht om gezondheidsredenen in de VS blijven waar hij nog zes jaar in vrijheid leefde.
Paul Knauer een nazi-dokter, werd reeds in 1948 uitgewezen, hij voerde daartegen tien jaar lang processen tegen de Amerkanen die hem uiteindelijk weer tot de Verenigde Staten toelieten.
Frank Walus werkte voor de Gestapo, maar vluchtte na de oorlog naar de VS waar hem zijn staatsburgerschap in 1974 zou worden ontnomen, maar er zouden onregelmatigheden tijdens het proces hebben plaatsgevonden waarna Walrus een schadevergoeding kreeg en in de VS mocht blijven. Hij overleed in augustus 1994 in vrijheid.
Michael Negele bewaker, hij had een kennel waar hij herdershonden trainde als bewaker van Joden in kampen. Hij woonde tot aan zijn dood in 2008 in de VS, niemand wilde hem opnemen, er liepen geen buitenlandse aanklachten tegen hem.
Peter Quintus bewaker in Majdanek, hij woonde tot aan zijn dood in 1997 in de VS, hij mocht wegens gezondheidsklachten in de VS bljven, hij leefde na deze beslissing echter nog tien jaar.
Vladimir Sokolov maakte het wel hele bont, hij moest in 1986 zijn Amerikaans paspoort inleveren maar vluchtte ermee naar Canada waar ze hem tot aan zijn dood in 1988 met rust lieten.
Valerian Trifa (Viorel Trifa) moest in 1980 zijn paspoort inleveren, maar vluchtte ermee naar Portugal waar hij nog zeven jaar in vrijheid leefde.
Michael Karkoc woonde in Minnesota, als vrij man, hij overleed op 14 december 2019. Karkoc was verantwoordelijk voor een aanval in 1944 op een Pools dorp waarbij tientallen doden vielen. Ook was hij betrokken bij het levend verbranden van vrouwen en kinderen. Karkoc was zelf niet meer aanspreekbaar, zijn familie deed het woord voor hem en zei dat hij nooit aanwezig was geweest op de bewuste plekken.
De bewijzen kwamen echter mede boven water na gesprekken met leden van een commando dat hij leidde en een salarislijst waar zijn naam op stond. Duitsland wilde zijn uitlevering, maar liet hem onderzoeken en stelden vervolgens vast dat hij niet fit genoeg was om terecht te staan. De Duitsers lieten het erbij en trokken het uitleveringsverzoek in. De familie Karkoc verklaarde dat hun vader beschadigd was en dat ze nooit over de valse beschuldigngen heen zouden kunnen komen.

Voortvarendheid
Rond 1980 werd de Amerikaanse justitie actiever in het opsporen van nazi's. Van de 137 onderzochte gevallen kwam het slechts in 66 zaken tot een daadwerkelijke uitwijzing of vrijwillig vertrek. Twintig verdachten overleden tijdens hun zaak en nog eens twintig kwamen met de schrik vrij, op humanitaire (!) gronden werden zij niet verder vervolgd. Een aantal ex-nazi's legden bezwarende verklaringen af tegen andere oorlogsmisdadigers, waarvoor zij beloond werden met ontslag van strafvervolging.

Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat de VS in zeker de helft van de gevallen onzorgvuldig, te goedhartig of te laks heeft geopereerd waardoor veel nazi's de dans ontsprongen. Wiesenthal was niet te spreken over de houding van de Amerikanen, Zuroff (opvolger van Wiesenthal) is diplomatieker, hij vind de Amerikanen thans hun best doen. Ik neem aan dat hij in zijn oordeel meeneemt hoe weinig andere landen meewerken, waaronder Canada.

Laatste kans Duitsland

Haast als een gotspe probeert Duitsland aldaar in vrijheid levende nazi's op te sporen door beloningen uit te loven. Een gotspe, want de Duitse wet die voorkomt dat nazi's worden uitgeleverd is nog altijd niet aangepast. Een wet die nota bene door Adolf Hitler zelf in 1943 werd ingevoerd waardoor iedereen die ooit een Duits uniform heeft gedragen rustig in vrijheid in Duitsland kan leven.

De actie 'last chance' moet Duitsers ertoe bewegen nazi's aan te geven. Er wordt zelfs een beloning in het vooruitzicht gesteld.
   http://www.operationlastchance.org/
UPDATE!
De website is niet meer actief, de domeinnaam verwijst thans naar het Simon Wiesenthal Centre.

Irmgard Furchner
Eind 2022 kreeg Irmgard Furchner (97 jaar oud) een voorwaardelijke celstraf van twee jaar opgelegd. In concentratiekamp Stutthof was zij secretaresse en volgens de rechtbank daardoor medeverantwoordelijk voor de moord op meer dan tienduizend gevangenen.
Veel oorlogsmisdadigers kwamen weg met hun daden, de Duitse justitie was nooit zo gretig om landgenoten op te sporen en voor het gerecht te brengen. De kleine visjes moesten de laatste jaren alsnog boeten, bizar natuurlijk als je beseft dat grote misdadigers ongemoeid werden gelaten.

Vaak kwam dat doordat ze in het parlement (met name in Beieren) familieleden en vrienden hadden zitten. Maar ook als een land (met name de Verenigde Staten) een toekomstig belang zag in een persoon namen zij met graagte iemand op, zo ontliepen zeker 1.500 nazi's hun straf door naar de Verenigde Staten te vluchten. Vaak ook haalden de Amerikanen nazi's weg uit gevechtsgebied.
Meest bekende voorbeeld hiervan was Wernher von Braun die de V1 en V2 ontwikkelde.
...lees verder...

In 2024 ontsprong een 99-jarige SS-er (geboren als Roemeen) weer eens de dans, ondanks diverse aanklachten tegen de man. Hij zou tussen juli 1943 en februari 1945 kampbewaker in Sachsenhausen (Oranienburg, Duitsland) zijn geweest. Zijn medeplichtig aan de moord op 3.323 gevangenen in het kamp werd bewezen geacht, in verband met zijn hoge leeftijd werd besloten de zaak te verwerpen.
Het vreemde is dat een rapport stelde dat hij in staat werd geacht terecht te staan, maar toch werd er een tweede onderzoek gedaan waaruit 'ineens' bleek dat zijn gezondheid te pover was.
Tijdens zijn werk als SS-kampbewaker was hij een tiener, om deze reden moest hij voor de jeugdrechter verschijnen en wordt zijn naam buiten de pers gehouden, ik noem hem wel, Gregor Formanek. Hij woont met zijn vrouw in het dorpje Maintal bei Frankfurt.

Maar er is ook goed nieuws.
In 2020 veroordeelde een jeugd-rechtbank in Hamburg een 93-jarige kampbewaarder wegens zijn betrokkenheid bij 5.232 moorden tot twee jaar cel.
In 2022 werd een 101-jarige kampbewaker, ook uit Sachsenhausen, veroordeeld tot vijf jaar cel voor zijn betrokkenheid bij 3518 moorden.
Een 96-jarige stenografe werd in 2022 met succes aangeklaagd. Zij probeerde te vluchten, maar werd toch opgepakt en veroordeeld.
Josef Schütz uit Litouwen werd ook in 2022 in Duitsland veroordeeld, Josef was toen de oudste nazi die terecht moest staan en veroordeeld werd, namelijk tot vijf jaar cel. Hij overleed in 2023 in gevangenschap.

Gregor Formanek wordt beschouwd als de laatste levende nazi in Duitsland die nog vrij rondloopt.

Laatste kans Nederland

Arnold Karskens voert de actie 'Nu of nooit!' met zijn stichting Onderzoek Oorlogsmisdaden. De stichting heeft een lijst samengesteld van gevluchtte personen die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland hebben misdragen. Karskens roept de hulp in van u en mij om deze, soms nog levende Nederlandse WO2-oorlogsmisdadigers, op te sporen. Ook als ze dood zijn is iedere informatie welkom zodat ze definitief van de lijst kunnen worden gehaald.
...lees verder...

...lees ook...TER DOOD VEROORDEELDEN

Ben Verzet

Per e-mail kun je mij altijd een vraag stellen.
Email De Dokwerker (Ben Verzet)

Alle onderwerpen van De Dokwerker

Saving private ryan Dirty dozen Ingezonden In oorlog Februaristaking Wiedergutmachung Auschwitz charlatan Foute bedrijven Jaap van velzen Oorlogsdoden Nazis zuid-amerika Zwartboek Kipp Japanse schindler Katyn Interneringskampen amsterdam Jodenmanussie Berchtesgaden Joodse invalide Ns Gaarkeukens Amsterdammers Reguliersgracht Hendrik zeeman Ovenbouwers Linie crossers Nvm Fotos Schwabmunchen Patton Ben strik Rudolf hess Dodenherdenking Speech koning dodenherdenking 2020 Bart de kok Denemarken Cs-6 Lindemans kingkong Oorlogsverhaal leo Verkrachting Nieuws archief 08 Schindlers list Casa inalco Belastingen Het parool Bridge kwai Nieuws archief 06 Der untergang Conspiracy Overlevende auschwitz Bevrijdingsdag Burgemeester amsterdam wo2 Adressen Ggz Kamp amersfoort Russenoorlog George patton Great escape Jordaan oproer Raffle Diaspora Laatste woorden mussert Titus brandsma Meer kampen wo2 Westerbork Johan heesters Noorder begraafplaats Efraim zuroff Nieuws archief 01 Termen tweede wereldoorlog Francisco boix Kadaster Contact Velser affaire De bezem Waalsdorpervlakte Nederlandsindie C en a Columns tweede wereldoorlog Oproep Oorlogsverhalen Hortusplantsoen Lippmann rosenthal Yad vashem Odessa Jeane zwinkels Radio oranje Prins bernhard Nieuws archief 03 Schietpartij marnixstraat Voortvluchtige oorlogsmisdadigers Pontonbrug Frieda menco Klaas faber Oorlogsfilms Duits verzet Fusilladeplaats weteringcircuit Schietpartij 7mei amstelveenseweg Wally van hall Fritz bauer Boeren Bloeme evers-emden Darkest hour Putdeksels wandeling noord Oproep04 Project siege Inglourious basterds Goudroof Roma sinti Schaduwkade Niod Lodewijk ernst visser Tatra t87 Bontroof Base Harry verheij De aanslag harry mulisch Werkstuk Oorlogshelden Zalman gradowski Bevrijdingslinde Als twee druppels water Joden in de wereld Anton de kom Gustav weler Miep oranje Nsb Alwyn collinson Film bankier Imhoff Disclaimer Siert bruins Asterdorp Moos cohen Joodse spelling Videos Toneelstuk anne Kampen wo2 Hitlers laatste dag Paul de groot Kurt becher Pater bleijs Herman elteschool Rob cohen Portugese synagoge Documentaire dedokwerker Al hoesseini Hitler leeft Sonny boy Les heritiers Gemmeker Grebbeberg Gerrit van der veen Johan van hulst Walter suskind Jakiw palij Jodenhoek wandeling01 Unter bauern Aanleiding tweede wereldoorlog Bariloche Saint soldiers Erelijst gevallenen Kerkstraat Jo spier Hollandsche schouwburg Wo2 stakingen Oorlogsschade Kopgeld Staatsgreep De overval Kamp prins bernhard Verzetskruis Kunstroof Wilhelmus Rapenburgerstraat Februaristaking herdenking 2016 Getto Stalag17 Aanslagen op hitler Hitlerpensioen Artis Hans teengs gerritsen D-day 1945-1948 Onbekendegracht Hendrik koot Bom kinkerbuurt Vaticaan Bert vromen Rode kruis Demjanjuk Jan koopmans Rolls royce De dokwerker Joodse huizen Joop wolff Hollandia kattenburg Tonny van renterghem De dam Heinrich boere Rede wilhelmina 291943 Pieter gerbrandy Aanklacht wo2 Dries riphagen Stadsschouwburg Fusillaties rozenoord Erebegraafplaats Zwarte front Tijdlijn adolf hitler Bombardementen amsterdam Hans calmeyer Generaal winkelman Drie van breda Hell and back Longest day Klokkenroof Staalstraat Joodse raad Treblinka Sobibor film Bombardement rotterdam Max leons Karl donitz Verzetsmuseum amsterdam Medisch contact Raoul wallenberg Jodenhoek wandeling04 Elfstedentocht Boy striped Hitlers eigenaardigheden Zwaar water Mauthausen Wo2 schande Guns navarone Polen Jan zwartendijk Nieuws archief 05 Mokums Gebouw de bazel Jodenhoek wandeling03 Red house report Homos en nazis Aha Ravensbruck Nieuws archief 09 Buchenwald hek zandvoort Oorlogsmuseum The pianist Heydrich Jacques van tol Sink the bismarck Anne frank verraden Miep gies Vliegtuigcrash amsterdam noord Bureau opk Concentratiekampen Piet meerburg Vernietigingskamp Eva tas Adolf van nol Soldaat van oranje Beethovenstraat Duits bestuur Maria altmann Der hauptman Onderduikers Kolven Gedenkplaat bloemgracht82 De ijssalon Boys from brazil Bom vanderpek Huis annefrank merwedeplein Auschwitz herdenking Wo2 pamfletten Fout omstreden 1948 later Philip mechanicus Enigma Politie amsterdam Bet van beeren Eerste film tweede wereldoorlog Fotos kamp westerbork Canada vrijstaat voor nazis Tijdlijn tweede wereldoorlog Jonkheer roel Mussert Straatnamen tijdens wo2 Nieuwezijds voorburgwal Hongerwinter Oproep06 Eagle landed Albert speer Het grote gebod Nederlandsche unie Aktion reinhard Zweden Pastorale Neurenberg Hoffmann Schietpartij cs amsterdam Nazi-artsen Rosenstrasse Joseph kolkman Anne frank boom Nederlands indie Hans hirschfeld Kellys heroes Oorlogswinter Arbeitseinsatz Joep henneboel Martin bormann Ontjoden Kinderen wo2 Schaduw overwinning Bommen wo2 Marinus jansen Reglement vva Das boot Bommenkaart amsterdam Jodenkwartier U-boot Unbroken Verzetsmonument Fokker bombardementen Bloemgracht82 Matzes Ss vrouwen Joodse synagoge Wannsee Dagboek vervolg Goelag Nu of nooit Jom hashoa Piet nak Aanslag bevolkingsregister Ben verzet Jodentram Jacob luitjens Opsporing nazis Index Terdoodveroordeeld Klokkenluider Subkampen Wo2 overpijnzing Oorlogsverhaal frans Dossiers openbaar 2021 Dagboek anne frank Wo2 onderscheiding aanvragen Moffen Po box 1142 Barneveld groep Jazzverbod Ans van dijk Oproep03 Hannie schaft Auschwitz Theresienstadt Hermans hetbehoudenhuis Kamptaal Namen monument Tora Son of saul Geroofde meubels Tante truus Reve de avonden Kristallnacht Plaquette hb Frieda belinfante Cabr Westerweelgroep Nazis Tatoeage auschwitz Oproep07 Anne frank Plaats een steen Kamp vught Amsterdamse bos Hoofdrolspelers wo2 Amsterdam wo2 Marnixstraat Mengele Jaap kaas Jodenjacht Oranjevrijbuiters Pers tweede wereldoorlog Operation amsterdam Ajax Het verzet Wilhelmina Groep 2000 Negationisme Pieter menten Indische kwestie Lou jansen Ko stevense Jose bosma Davidster Fiets inleveren wo2 Cross of iron Oskar schindler Bob scholte Slobodan mitric Karl lueger Fosforbommen Hitler Marokkaanse joden Schietpartij dedam Riphagen Wahler gosdek Moffenmeiden Meisje met rode haar Oorlogsverhaal johan2 Begraafplaats oosterbeek arnhem Surinaamse joden Atoombommen japan Verzetsherdenkingskruis Annefrankstraat Noodgeld Bergen-belsen Vichy Casablanca Nieuws Walt disney Walter rauff Muziekroof Horst schumann Walter suskind film Loe de jong Oproep05 Jerrycan Mirjam ohringer Theo dobbe Zwitserland Karel bonnekamp Holocaust museum Nieuws archief 04 Aow oud gedienden Inval familie frank Nieuws archief 07 Sobibor Shalom Herdenkingen Adolf hitler Eduard veterman Valkyrie Oproep01 Hanns rauter Stadhoudersbrief Muhlberg Deutsche reichsbahn Aristides de sousa mendes do amaral e abranches Plein 40-45 As onderwijzerhof Scarlet black Illegale parool Majoor bosshardt Come and see Journalist venema Pp groep Tina strobos Mein kampf Zwarte soldaten Verlies nederlanderschap Oorlogsverhaal johan Nieuwe kerkstraat Defiance Josef thorak Duitse grond werd nederlands Willem sassen Duivenbrigade Abraham puls SHOAH documentaire Carlton hotel Boksschool olympia Brug te ver Huizenroof Karel walet Amsterdamse verzetshelden Oproep02 Oskar groning Silbertanne Ss nebenstelle Jojo rabbit Dachau Hermans damokles Atlas Jodenhoek wandeling02 Sociaal Realisme