De Dokwerker

De Tweede Wereldoorlog met een link naar Amsterdam


Door de ogen van Ben Verzet

Hoeveel kampen hadden de nazi's?

Ook ik was verbaasd dat er maar liefst ruim 1.600 kampen in Europa waren, hoe meer je leest, des te dieper je gaat. De namen Auschwitz en Westerbork zeggen de meeste mensen wel iets, maar dat er daarnaast nog duizenden kampen waren gaat iedere voorstelling te boven.

Veel andere kampen

In maart 2013 werd na dertien jaar studie door The United States Holocaust Memorial Museum bekend gemaakt dat er in de periode 1933 - 1945 maar liefst 42.500 kampen en getto's waren. Een schokkend aantal, maar zoals ik al aantoonde, er is verschil tussen het ene en het andere kamp.
Er waren kampen waar systematisch Joden werden vergast en kampen waar geen massa-vernietiging plaats heeft gevonden maar tewerkstelling. Andere kampen waren bijvoorbeeld huizen waar jonge vrouwen werden vastgehouden om de Duitse militairen wat afleiding te bezorgen, een vorm van troostmeisjes, zoals vaak beschreven als het over de Jappenkampen gaat.

Ook werden vrouwen gedwongen hun kind te laten aborteren, er zijn ook gevallen bekend van huizen waar mensen door de nazi's werden vastgehouden om eventueel te dienen als ruilobject om eigen officieren vrij te krijgen. Het United States Holocaust Memorial Museum heeft een (tweede) encyclopedie uitgegeven waar alle kampen en getto's in beschreven staan, maar inmiddels is al duidelijk dat als je inderdaad alles meetelt als kamp het nog niet volledig is.
Wat overigens zeer lezenswaardig is, is de rol van de Joodse Raad, niet alleen die in Nederland, maar in alle bezette gebieden. Zo ontstaat ook een goed vergelijk tussen de Raden want bekend was al dat de Nederlandse Joodse Raad een veel bedenkelijker rol heeft gespeeld bij het wegvoeren van Joodse gezinnen dan bijvoorbeeld die in Polen.

Het aantal van 42.500 bestaat uit 30.000 werkkampen, 1.150 Joodse getto's, 980 concentratie-kampen, 1.000 krijgsgevangenenkampen, 500 bordelen met seksslavinnen en duizenden instellingen waar ouderen en zieken werden ge-euthaniseerd of zwangere vrouwen werden geaboteerd.
Alleen in Berlijn en Hamburg samen waren er 5.000 kampen of Joodse huizen waar mensen tegen hun wil werden vastgehouden.

De encyclopedie die is samengesteld omvat acht delen, de eerste twee zijn uit, het zal nog zeker ten jaar duren alvorens het laatste deel zak verschijnen. Dit zijn de boeken:

DEEL 1
De eerste kampen, de jeugdkampen, 23 concentratiekampen, 898 subkampen, 39 SS brigade kampen, 3 'veiligheidskampen', allen onder directe controle van de SS.

DEEL 2
Getto's.

DEEL 3
Kampen en getto's in landen die collaboreerden met de nazi's, waaronder Croatië, Hongarije, Roemenië, Italië, Bulgarije, Frankrijk (Vichy), Slowakije en Noord-Afrika.

DEEL 4
Kampen die door de Wehrmacht werden gecontroleerd, onder andere krijgsgevangenkampen, bordelen, werkkampen voor Tunesische Joden, militaire strafkampen en gevangenissen.

DEEL 5
Vernietigingskampen, werkkampen en doorvoerkampen. DEEL 6
Strafkampen en gevangenissen voor niet-Joden die door de politie werden gecontroleerd. Hieronder vielen opvoedingskampen, zigeunerkampen en doorvoerkampen voor niet-Joodse Polen.

DEEL 7
Werkkampen voor niet-Joodse inwoners van ebzette gebieden. Ook de klinieken waar zwangere vrouwen werden ge-abotteerd worden in dit deel behandeld.

DEEL 8
Euthanasie klinieken en centra waar in de hoofden van jongeren het nazisme werd gepompt waren talrijk, die worden in dit laatste deel behandeld.

Elk deel van de encyclopedie beschrijft een specifiek deel van de instellingen. In totaal worden er 42.500 beschreven. Het zeer uitgebreide verslag omvat dus niet alle vernietingskampen die de meesten wel bij naam kennen, maar ook de duizenden werkkampen waar onder dwang gewerkt werd. Het onderzoek omvatte centra waar zwangere vrouwen verplicht een abortus moesten ondergaan of waar hun kinderen na geboorte werden vermoord, veel vrouwen werden verkracht door Duitse soldaten.
Warschau was een getto, Amsterdam ook, hoewel ook dat bij veel minder mensen bekend is, zo waren er in Europa veel meer getto's. Ook het aantal mensen dat gevangen heeft gezeten is fors naar boven bijgesteld, rond de vijftien miljoen mensen hebben gevangen gezeten, veel meer dan aanvankelijk werd aangenomen is overleden.

Als je meer wilt weten over het onderzoek van het Amerikaans Holocaust Memorial Museum, klik dan HIER.

Ben Verzet

Per e-mail kun je mij altijd een vraag stellen.
Email De Dokwerker (Ben Verzet)

Alle onderwerpen van De Dokwerker

Saving private ryan Dirty dozen Ingezonden In oorlog Februaristaking Wiedergutmachung Auschwitz charlatan Foute bedrijven Jaap van velzen Oorlogsdoden Nazis zuid-amerika Zwartboek Kipp Japanse schindler Katyn Interneringskampen amsterdam Jodenmanussie Berchtesgaden Joodse invalide Ns Gaarkeukens Amsterdammers Reguliersgracht Hendrik zeeman Ovenbouwers Linie crossers Nvm Fotos Schwabmunchen Patton Ben strik Rudolf hess Dodenherdenking Speech koning dodenherdenking 2020 Bart de kok Denemarken Cs-6 Lindemans kingkong Oorlogsverhaal leo Verkrachting Nieuws archief 08 Schindlers list Casa inalco Belastingen Het parool Bridge kwai Nieuws archief 06 Der untergang Conspiracy Overlevende auschwitz Bevrijdingsdag Burgemeester amsterdam wo2 Adressen Ggz Kamp amersfoort Russenoorlog George patton Great escape Jordaan oproer Raffle Diaspora Laatste woorden mussert Titus brandsma Meer kampen wo2 Westerbork Johan heesters Noorder begraafplaats Efraim zuroff Nieuws archief 01 Termen tweede wereldoorlog Francisco boix Kadaster Contact Velser affaire De bezem Waalsdorpervlakte Nederlandsindie C en a Columns tweede wereldoorlog Oproep Oorlogsverhalen Hortusplantsoen Lippmann rosenthal Yad vashem Odessa Jeane zwinkels Radio oranje Prins bernhard Nieuws archief 03 Schietpartij marnixstraat Voortvluchtige oorlogsmisdadigers Pontonbrug Frieda menco Klaas faber Oorlogsfilms Duits verzet Fusilladeplaats weteringcircuit Schietpartij 7mei amstelveenseweg Wally van hall Fritz bauer Boeren Bloeme evers-emden Darkest hour Putdeksels wandeling noord Oproep04 Project siege Inglourious basterds Goudroof Roma sinti Schaduwkade Niod Lodewijk ernst visser Tatra t87 Bontroof Base Harry verheij De aanslag harry mulisch Werkstuk Oorlogshelden Zalman gradowski Bevrijdingslinde Als twee druppels water Joden in de wereld Anton de kom Gustav weler Miep oranje Nsb Alwyn collinson Film bankier Imhoff Disclaimer Siert bruins Asterdorp Moos cohen Joodse spelling Videos Toneelstuk anne Kampen wo2 Hitlers laatste dag Paul de groot Kurt becher Pater bleijs Herman elteschool Rob cohen Portugese synagoge Documentaire dedokwerker Al hoesseini Hitler leeft Sonny boy Les heritiers Gemmeker Grebbeberg Gerrit van der veen Johan van hulst Walter suskind Jakiw palij Jodenhoek wandeling01 Unter bauern Aanleiding tweede wereldoorlog Bariloche Saint soldiers Erelijst gevallenen Kerkstraat Jo spier Hollandsche schouwburg Wo2 stakingen Oorlogsschade Kopgeld Staatsgreep De overval Kamp prins bernhard Verzetskruis Kunstroof Wilhelmus Rapenburgerstraat Februaristaking herdenking 2016 Getto Stalag17 Aanslagen op hitler Hitlerpensioen Artis Hans teengs gerritsen D-day 1945-1948 Onbekendegracht Hendrik koot Bom kinkerbuurt Vaticaan Bert vromen Rode kruis Demjanjuk Jan koopmans Rolls royce De dokwerker Joodse huizen Joop wolff Hollandia kattenburg Tonny van renterghem De dam Heinrich boere Rede wilhelmina 291943 Pieter gerbrandy Aanklacht wo2 Dries riphagen Stadsschouwburg Fusillaties rozenoord Erebegraafplaats Zwarte front Tijdlijn adolf hitler Bombardementen amsterdam Hans calmeyer Generaal winkelman Drie van breda Hell and back Longest day Klokkenroof Staalstraat Joodse raad Treblinka Sobibor film Bombardement rotterdam Max leons Karl donitz Verzetsmuseum amsterdam Medisch contact Raoul wallenberg Jodenhoek wandeling04 Elfstedentocht Boy striped Hitlers eigenaardigheden Zwaar water Mauthausen Wo2 schande Guns navarone Polen Jan zwartendijk Nieuws archief 05 Mokums Gebouw de bazel Jodenhoek wandeling03 Red house report Homos en nazis Aha Ravensbruck Nieuws archief 09 Buchenwald hek zandvoort Oorlogsmuseum The pianist Heydrich Jacques van tol Sink the bismarck Anne frank verraden Miep gies Vliegtuigcrash amsterdam noord Bureau opk Concentratiekampen Piet meerburg Vernietigingskamp Eva tas Adolf van nol Soldaat van oranje Beethovenstraat Duits bestuur Maria altmann Der hauptman Onderduikers Kolven Gedenkplaat bloemgracht82 De ijssalon Boys from brazil Bom vanderpek Huis annefrank merwedeplein Auschwitz herdenking Wo2 pamfletten Fout omstreden 1948 later Philip mechanicus Enigma Politie amsterdam Bet van beeren Eerste film tweede wereldoorlog Fotos kamp westerbork Canada vrijstaat voor nazis Tijdlijn tweede wereldoorlog Jonkheer roel Mussert Straatnamen tijdens wo2 Nieuwezijds voorburgwal Hongerwinter Oproep06 Eagle landed Albert speer Het grote gebod Nederlandsche unie Aktion reinhard Zweden Pastorale Neurenberg Hoffmann Schietpartij cs amsterdam Nazi-artsen Rosenstrasse Joseph kolkman Anne frank boom Nederlands indie Hans hirschfeld Kellys heroes Oorlogswinter Arbeitseinsatz Joep henneboel Martin bormann Ontjoden Kinderen wo2 Schaduw overwinning Bommen wo2 Marinus jansen Reglement vva Das boot Bommenkaart amsterdam Jodenkwartier U-boot Unbroken Verzetsmonument Fokker bombardementen Bloemgracht82 Matzes Ss vrouwen Joodse synagoge Wannsee Dagboek vervolg Goelag Nu of nooit Jom hashoa Piet nak Aanslag bevolkingsregister Ben verzet Jodentram Jacob luitjens Opsporing nazis Index Terdoodveroordeeld Klokkenluider Subkampen Wo2 overpijnzing Oorlogsverhaal frans Dossiers openbaar 2021 Dagboek anne frank Wo2 onderscheiding aanvragen Moffen Po box 1142 Barneveld groep Jazzverbod Ans van dijk Oproep03 Hannie schaft Auschwitz Theresienstadt Hermans hetbehoudenhuis Kamptaal Namen monument Tora Son of saul Geroofde meubels Tante truus Reve de avonden Kristallnacht Plaquette hb Frieda belinfante Cabr Westerweelgroep Nazis Tatoeage auschwitz Oproep07 Anne frank Plaats een steen Kamp vught Amsterdamse bos Hoofdrolspelers wo2 Amsterdam wo2 Marnixstraat Mengele Jaap kaas Jodenjacht Oranjevrijbuiters Pers tweede wereldoorlog Operation amsterdam Ajax Het verzet Wilhelmina Groep 2000 Negationisme Pieter menten Indische kwestie Lou jansen Ko stevense Jose bosma Davidster Fiets inleveren wo2 Cross of iron Oskar schindler Bob scholte Slobodan mitric Karl lueger Fosforbommen Hitler Marokkaanse joden Schietpartij dedam Riphagen Wahler gosdek Moffenmeiden Meisje met rode haar Oorlogsverhaal johan2 Begraafplaats oosterbeek arnhem Surinaamse joden Atoombommen japan Verzetsherdenkingskruis Annefrankstraat Noodgeld Bergen-belsen Vichy Casablanca Nieuws Walt disney Walter rauff Muziekroof Horst schumann Walter suskind film Loe de jong Oproep05 Jerrycan Mirjam ohringer Theo dobbe Zwitserland Karel bonnekamp Holocaust museum Nieuws archief 04 Aow oud gedienden Inval familie frank Nieuws archief 07 Sobibor Shalom Herdenkingen Adolf hitler Eduard veterman Valkyrie Oproep01 Hanns rauter Stadhoudersbrief Muhlberg Deutsche reichsbahn Aristides de sousa mendes do amaral e abranches Plein 40-45 As onderwijzerhof Scarlet black Illegale parool Majoor bosshardt Come and see Journalist venema Pp groep Tina strobos Mein kampf Zwarte soldaten Verlies nederlanderschap Oorlogsverhaal johan Nieuwe kerkstraat Defiance Josef thorak Duitse grond werd nederlands Willem sassen Duivenbrigade Abraham puls SHOAH documentaire Carlton hotel Boksschool olympia Brug te ver Huizenroof Karel walet Amsterdamse verzetshelden Oproep02 Oskar groning Silbertanne Ss nebenstelle Jojo rabbit Dachau Hermans damokles Atlas Jodenhoek wandeling02 Sociaal Realisme