De Dokwerker

Oorlogsschade

Direct na de oorlog werd er in Nederland becijferd wat de bezetting aan oorlogsschade had opgeleverd, men kwam uit op een tegenwaarde van 25 miljard gulden.
Veertig procent van de productieve hulpbronnen waren verloren gegaan, tientallen fabrieken vernield of leeggeroofd, de duizenden machines waren naar Duitsland afgevoerd en van de totale oppervlakte cultuurgrond was bijna 10% onder water gezet. Naar schatting een op de twee auto's die er in Nederland waren voor de oorlog waren na de capitulatie door Duitsland verdwenen.
Het spoorwegnet was voor tweederde onbruikbaar omdat de Duitsers veel wagons naar Duitsland hadden gebracht en rails en bovenleidingen hadden vernield.
De reders maakten ook een balans op, een kwart van alle schepen was gestolen of vernield.


Het menselijk leed is onbetaalbaar en niet te vergoeden, daar gaat deze website voornamelijk over, maar ook de kille cijfers van de oorlogsschade zal menigeen, net als mij, interesseren. Vandaar deze pagina.
Naast de eerdergenoemde schade werden ook privé gebouwen zoals woningen, scholen, boerderijen, molens, kerken, historische monumenten, bruggen en havens, al dan niet geheel, vernield.

Woningen

Onderscheidt moet worden gemaakt tussen totaal vernielde en deels nog mogelijk te herbouwen woningen. 100.000 woningen moesten als afgeschreven worden beschouwd, 400.000 woningen konden worden hersteld. Dit betrof een vijfde van de totale woningvoorraad in Nederland.
De hoogste aantallen verwoeste huizen bevonden zich in de provincies Zeeland, Zuid-Holland en Gelderland. Van herstelbare schade was het meeste sprake in Zeeland en Gelderland. Je kunt dus stellen dat de provincies Zeeland en Gelderland relatief het zwaarst hebben geleden onder de Duitse bezetting.

Dit is relatief, want het aantal beschadigde huizen was in Zuid-Holland 40.000, alleen staan daar ook veel meer huizen. Noord-Holland heeft ongeveer net zoveel huizen als Zuid-Holland, maar werd half zo zwaar getroffen.
Ook moet er nog onderscheidt worden gemaakt tussen zwaar en licht beschadigd. Vier procent werd totaal verwoest, Twee procent zwaar en zeventien procent licht beschadigd.
Ten gevolge van houtroof leed Amsterdam in verhouding het zwaarst van alle steden. Maar liefst 4.000 woningen moesten geheel gesloopt worden, renovatie was zinloos.
Rotterdam is met 28.000 verloren gegane woningen het zwaarst getroffen, daarna kwam Den Haag met 7.500 woningen, derde is Arnhem met 3.800, daarna Velsen (3.400) en Amsterdam als grootste stad van ons land met 3.200 verloren gegane woningen.

Boerderijen

Compleet verwoest waren 8.000 boerderijen, 6.000 waren zwaar beschadigd, maar liefst 40.000 boerderijen waren licht beschadigd, je moet denken aan bedragen tot hooguit enkele duizenden guldens.

Bedrijven

Tegen de 3.000 bedrijven waren compleet vernield, 15.000 licht tot zwaar beschadigd.

Kerken

Kerken en kerkgebouwen werden niet ontzien, 400 moesten het permanent ontgelden, die konden niet meer worden herbouwd. Tegen de 5.000 kerkelijke gebouwen moesten voor duizenden guldens per gebouw worden opgeknapt.

Scholen

Er werden 200 scholen verwoest, 1.400 werden zwaar beschadigd en 1.800 licht.

Ziekenhuizen

Maar liefst 20 ziekenhuizen werden met de grond gelijk gemaakt, 60 werden zwaar beschadigd en rond de 160 licht beschadigd.

Bruggen

Meer dan 900 bruggen werden door de Duitsers vernield.

Spoorwegen

Tussen 800 en 900 gebouwen, loodsen, seinhuizen, bruggen en posten werden compleet vernield. Het aantal beschadigde objecten die op een of andere manier met het spoor te maken hadden bedroeg rond de 4.300.
Aan rails is een vermogen gestolen door de Duitsers, hier is geen aantal of bedrag aan te hangen.

Schepen

Na de oorlog kwam men tot het onvoorstelbare aantal vernielde schepen van 3.000, aan 13.000 schepen was schade toegebracht.

Sluizen

Acht sluizen waren compleet vernield.

Havens

Amsterdam en Rotterdam werden zwaar getroffen, niet alleen door de Duitsers, maar ook door bombardementen van de geallieerden. Kranen, docks, silo's, kades en olietanks waren grotendeels verwoest.

Molens

Rond de 250 molens liepen al dan niet zware schade op door de vernielzucht van de bezetter. Ongeveer tien procent van het totaal aantal molens in Nederland voor het begin van de oorlog.

Bossen

Tien procent van het bosoppervlak verdween tijdens de oorlogsjaren, oftewel 22.000 hectare.

Inundaties

Niet te verwaarlozen is de schade die door de Duitsers is toegebracht door grote stukken land onder water te zetten. 80.000 hectare grond werd hierdoor beschadigd omdat veelal zout water de landerijen binnendrong.
Gelderland (52.000 ha), Zuid-Holland (47.000 ha), Zeeland (46.000 ha) en Noord-Holland (40.000 ha) werden het zwaarst getroffen.

Fietsen en radio's

Er werden één miljoen fietsen naar Duitsland gebracht en 600.000 radio's. Dit maakte deel uit van wat er aan huisraad is verdwenen, het bedrag werd geraamd op 1 miljard, maar in werkelijkheid is dit natuurlijk vele malen hoger.

In absolute bedragen

Directe schade: 6 miljard
Vorderingen en roof: 5 miljard
Opgelopen achterstand: 2 miljard
Verlies aan gebouwen, machines en voorraden: 4 miljard
Scheepvaart: 500 miljoen
Haveninstallaties: 500 miljoen
Schade aan wegen en bruggen: 1 miljard
Inundaties en brand: 1 miljard
Huisraad en persoonlijk bezit: 1 miljard
Goud, deviezen en kostbaarheden: 3 miljard
Woningen en kerkgebouwen: 1 miljard
TOTAAL: 25 miljard

Naar mijn mening is dit bedrag vele miljarden te laag, maar men wilde de Duitsers niet het vel over de neus trekken. De economische belangen waren immers groot.

Na de Eerste Wereldoorlog werd Duitsland als agressor veroordeeld tot het doen van herstelbetalingen. Hierdoor raakte het land in een diepe economische crisis. Op de resten daarvan bouwde Adolf Hitler zijn rijk. Na de Tweede Wereldoorlog wilden de geallieerden voorkomen dat Duitsland wederom n een recessie terecht zou komen.
Afgesproken werd dat genoegdoening in nature moest worden voldaan, Nederland zou grond krijgen, in plaats van geld.
Hoe dat afliep lees je HIER.