De Tweede Wereldoorlog met een link naar Amsterdam
Door de ogen van Ben Verzet
Mirjam Ohringer
Op 26 oktober 2015 was Mirjam Ohringer voor het laatst jarig, zondag 29 mei 2016 is zij op 91-jarige leeftijd overleden.
Haar ouders waren Poolse Joden die zich in Amsterdam hadden gevestigd. Zij waren uit Polen gevlucht waar zij door de
Duitsers heen waren gebracht, oorspronkelijk woonden zij in Duitsland, maar de nazi's wilden alle Joden uit
Duitsland weg hebben, dus transporteerden zij onder andere de familie Ohringer in 1938 naar Polen.
Mirjam had een sterk rechtvaardigheidsgevoel en kon niet goed tegen onrecht. Al voor de oorlog hielpen
haar ouders Duitse Joodse vluchtelingen. Als de oorlog begint is Mirjam 15 lentes jong en zit op
het Amsterdamse Barlaeus Gymnasium. Al vrij snel komt zij in aanraking met het verzet, zij was altijd al
politiek zeer bewogen en sloot zich aan bij de CPN waarvoor zij meehielp de illegale partijkrant
De Waarheid te maken en te verspreiden.
Tijdens de oorlog verliest zij de liefde van haar leven, Ernst Prager wordt via Kamp Schoorl naar kamp Mauthausen
getransporteerd en keert nooit meer terug. Zij overleefd dus zelf wel de oorlog en ziet het als haar plicht
om op scholen kinderen bij te praten over de Tweede Wereldoorlog.
Ze verliet in augustus 1942 voortijdig school om voor de Joodsche Raad te gaan werken bij
een verdeelpunt van kleding en dekens. Als het vuur ook haar te heet onder de voeten wordt moet zij
geheel tegen haar zin in tot de zomer van '44 onderduiken buiten de stad, in Oudkarspel.
Met valse papieren konden zij en haar vader zich het laatste oorlogsjaar in Amsterdam weer vrij bewegen.
Weetje 01
Mirjam wilde naar Mauthausen waar 'haar' Ernst was omgebracht door de nazi's. Zij vond dat er een monument
moest komen voor alle Nederlandse slachtoffers die daar om het leven zijn gekomen. In 1986 othulde Prins
Bernhard in het bijzijn van Mirjam een Nederlands Monument.
Kristallnacht-herdenking Amsterdam, 1996, 2008 en 2010
In 1938 werden in Duitsland tijdens de Kristallnacht Joden aangevallen, bijna honderd werden er vermoord,
van 8.000 winkels werden de ruiten ingegooid en 267 synagogen werden vernield. Ook Amsterdam herdenkt
jaarlijks deze gebeurtenis. Driemaal was Mirjam één van de sprekers.
Mirjam sprak zowel in Nederland als in Duitsland en Oostenrijk vaak op scholen. Door haar meertalige
achtergrond was Ohringer ook actief in het internationale circuit van verzetsorganisaties en
kampcomité's. Ook was zij betrokken bij de totstandkoming van het Verzetsmuseum te Amsterdam in 1985.
Weetje 02
De herdenking van de Kristallnacht vindt pas sinds 1992 plaats. De laatste jaren steekt er wat kritiek op
over deze herdenking, reden is dat er een 'te' communistisch tintje zou kleven aan de herdenking, onder
andere zou dat blijken uit voordrachten van Bertold Brecht en dus het uitnodigen van verzetshelden als
Mirjam, die overtuigd communiste was.
Met name het CIDI is achter de schermen druk bezig de herdenking weg te drukken. De kans is dus groot dat
er een herdenking verdwijnt.
Weetje 03
Omdat ze Ernst eigenlijk al in Kamp Schoorl (link) verloor maar het kamp na
haar onderduik compleet verdwenen was wilde zij dat er een monument voor alle slachtoffers zou komen.
Op de plek waar het kamp had gestaan, staat nu het Buitencentrum Schoorl van Staatsbosbeheer, sinds 199 staat er aan de
Oorsprongweg in Schoorl een mounment waar jaarlijks de slachtoffers worden herdacht.
Mirjam was voorzitter van het Comité Kamp Schoorl was ze ook voorzitter van de Stichting Vriendenkring Mauthausen. De
uitvaart van Mirjam Ohringer was vrijdag 3 juni 2016 op Westgaarde te Amsterdam.
Na de oorlog trouwde Mirjam met een Nederlander waardoor zij alsnog de Nederlandse nationaliteit kreeg. In
Nederland is zij niet onderscheiden, of haar communistische achtergrond daar iets mee te maken heeft laat
zich raden.