De Tweede Wereldoorlog met een link naar Amsterdam
Door de ogen van Ben Verzet
D-Day
De drie uur durende film 'De Langste Dag' gaat over de landing van de geallieerden op de stranden van
Normandië. Het is D-Day, de bevrijding van Europa is begonnen, het zou echter nog bijna een jaar duren voordat
de Duitsers zich overgaven.
Saving Private Ryan begint ook met de landing op Normandië en is zeer waarheidsgetrouw, alsof je er zelf bij bent. Beide
films zijn een echte aanrader.
D-day op de verkeerde plaats?
Op 6 juni 1944 landden de geallieerden dus op de Frans kust, bij Normandië. Vanuit het zuiden werd Europa ontzet, maar de hongerwinter
stond al voor de deur toen Antwerpen en het zuiden van Nederland werden bevrijd. De Duitsers konden gemakkelijk stand houden in het noorden
omdat de Engelsen en Amerikanen geen grondtroepen in wilden zetten.
De slag om Arnhem werd verloren, Prins Bernhard had al gewaarschuwd dat de strategie van Montgomery niet zou werken, maar
de ego's van beide mannen waren te groot. Honderden, zoniet duizenden, Nederlanders stierven daardoor onnodig. Op zijn minst had D-Day in
twee landen plaats moeten vinden zodat de Duitsers ingesloten konden worden, dat er (alleen) voor Frankrijk werd gekozen heeft niet alleen te maken
met de korte verbinding tussen Engeland en Frankrijk, maar ook met het sparen van troepen. De Russen kwamen uit het oosten, maar die zouden nooit verder geraken dan Berlijn, dat was te voorzien.
Wat betekent de 'D'?
Vaak wordt gedacht dat de 'D' ook echt een betekenis heeft, zoals 'Decision', maar daar klopt niets van, de 'D' is er slechts om aan te geven dat
er op een bepaade datum een militaire operatie gaat plaatsvinden, dé dag dus.
Doel op 6 juni 1944 om 6:30
Het Duitsland van Hitler had zich verkeken op de kracht van de Russen, in feite had nazi-Duitsland de oorlog al in 1941 verloren toen ze de Russen
aanvielen. Met de Russen vanuit het oosten zou het nog maanden duren alvorens Europa zou worden bevrijd, maar de grootste zorg was dat
met de Russen het Communisme de vrije wereld in zou komen. Daarom besloten de geallieerden vanuit het westen de Duitsers terug te
dringen.
D-Day begon met Operation Neptune, ondermeer met het droppen van Amerikaanse paratroopers achter de Duitse linies, omdat de landing
van amfibische voertuigen en vuursteun vanaf marineschepen hier ook onderdeel van uitmaakte wordt er gesproken van 'aanvalsplan operatie
neptune'. Duizenden tanks en andere voertuigen werden aan land gezet, bemand door 150.000 manschappen uit diverse landen.
Aanvalsplan neptune maakte deel uit van de grotere 'operatie Overlord'. Operatie Overlord was de gehele invasie, deze eindigde met de bevrijding van Parijs op 25 augustus 1944.
De operaties stonden onder commando van een Britse en Amerikaanse opperbevelhebber, Operatie Neptune en Operatie Overlord
werden echter niet alleen door de Engelsen en Amerikanen bemand, de geallieerden wilden alle bondgenoten erbij betrekken, enkele Noorse,
Poolse, Franse, Nederlandse en Griekse oorlogsschepen werden daarom ook ingezet bij Operatie Neptune. De Belgen leverden commando's,
de Denen mariniers, en Nederland, Griekenland en Tsjecho-Slowakije zetten ook soldaten in.
Caen
Deze Franse stad was op zich niet zo belangrijk, het was meer een punt van 'wie heeft controle?' De Duitsers bleven roepen dat alles onder controle
was, de Engelsen deden hetzelfde, Montgomery was eigenwijs en wilde niet dat de Amerikanen het roer zouden overnemen, Hitler gaf zijn
propagandamachine opdracht om aan het Duitse volk te melden dat alle pogingen van de geallieerden om de Duitsers terug te dringen werden
afgeslagen.
Erwin Rommel was een bijzonder goed strateeg die Caen een maand lang in handen wist te houden, ondanks zware bombardementen. Het Duitse
moraal raak voornamelijk doordat er steeds minder eten kon worden aangevoerd en gewonden en doden niet afgevoerd. Caen viel pas op 18
juli definitief in handen van de geallieerden, 350 burgers werden onder de slachtoffers geteld.
Op 7 juli begond de beslissende slag met een hevig bombardement, op 9 juli leken de Duitsers verslagen, maar éém brug gaf hen de
kans een tegenslag toe te brengen. In de film 'Saving Private Ryan' zie je een geromantiseerde versie van hetgeen zich daar heeft afgespeeld.
Montgomery had Caen gelijk na de landing al in willen nemen, het irriteerde de Amerikanen (Generaal Eisenhower) dat Montgomery steeds maar
meldde dat alles naar wens ging, het tegendeel was waar.
Dat de Duitsers onvoorbereid waren op D-Day kwam omdat ze dachten dat die plaats zou vinden in Calais en vanwege de twee-fronten-oorlog, het
Duitse leger had simpelweg ook te weinig manschappen en materieel om zowel in het oosten als in het westen tegenstand te bieden.
De Franse plaats Caen, een prestige-object voor de Duitsers én de geallieerden,
waardoor 350 mensen volkomen onnodig de dood vonden.
Documentaire
In onderstaande documentaire zie je een verslag van de landing te Normandië
die plaatsvond over een lengte van 80 kilometer.