De Dokwerker

Bevrijdingsdag

Als je aan 'bevrijding' denkt verwacht je dat je van alles verlost bent dat als een juk om je schouders hing. Voor overlevenden en nabestaanden van slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog is dat maar zeer betrekkelijk.
Toch moet er ook een moment zijn waarop je de slachtoffers herdenkt (dodenherdenking) en de vrijheid viert.

Het einde van de Tweede Wereldoorlog wordt door alle landen die erbij betrokken waren gevierd. In Nederland doen we dat een dag nadat we de doden hebben herdacht, op 5 mei dus. Feitelijk is dat niet juist omdat er op 6 en 7 mei nog schermutselingen waren in Nederland (onder andere op de Dam) en Duitsland pas op 8 mei 1945 officieel capituleerde. Er zijn ook landen die deze dag nog als onderdeel van de oorlog zien en de negende mei pas als eerste echte 'dag van vrijkheid' kiezen.

2020 Corona
Door de uitbraak van het Corona-virus zullen er geen festiviteiten plaatsvinden.

Capitulatie

WO2 eindigt met de overgave van Duitsland op 8 mei 1945. Maar ook dit klopt feitelijk gezien niet omdat er buiten Europa nog fel werd gevochten. De Amerikanen zijn door de Japanners de oorlog ingesleurd. Pas op 15 augustus 1945 capituleerde Japan nadat de Amerikanen twee atoombommen op Japan (Hiroshima en Nagasaki) gooiden.
Maar met de onvoorwaardelijke capitulatie van Duitsland eindigde de oorlog wel voor Europa. Bernard 'Monty' Montgomery accepteerde namens de geallieerden de overgave.

Alle provincies vieren officieel de bevrijding van Nederland. Typerend voor deze dag is dat iedereen eigenlijk mag doen wat hij wil om uiting te geven aan zijn blijdschap. Omdat de bevrijdingsfestivals de grond uitschoten ontstond er behoefte aan regulering.
Er gelden thans strenge eisen aan het organiseren van festiviteiten op 5 mei.

Vrij of geen vrij?
5 mei is wel een nationale feestdag, maar geen officiële vrije dag. In een aantal CAO's is afgesproken dat bevrijdingsdag een vrije dag is, vaak eenmaal in de vijf jaar. Werkgevers en -nemers moeten hier dus samen afspraken over maken.
Overheden geven hun ambtenaren vaak vrij, mits het werk het toelaat, maar in de praktijk betekent dit dat je het op 5 mei zonder de ambtenarij moet doen. Er is door de jaren heen een gewoonterecht ontstaan dat dus nergens is vastgelegd.
De Tweede Kamer neemt ook vrij.

Vlag
U mag de Nederlandse driekleur niet zomaar uithangen. Als iemand van het Koninklijk huis jarig is mag de vlag uit. Op 15 augustus (toen Japan in 1945 capituleerde) eveneens. Op de jaarlijkse Dodenherdenking gaat de vlag halfstok. Op bevrijdingsdag mag er met de vlag flink op losgewapperd worden.

Een gehesen vlag mag nooit de grond raken en niet als het donker is worden gehesen. Ook moet de vlag worden gestreken voordat het donker is, die mag 's nachts dus niet blijven hangen.
Er is één uitzondering, als de vlag verlicht wordt en er goed te zien is dat het om de Nederlandse kleuren gaat.

De plek van de vlag is ook belangrijk. Als u hem aan de gevel hangt moet dat op een eervolle plek zijn dus niet ergens achteraf. De grootte van de vlag maakt niet uit, de verhoudingen en kleuren wel. De lengte en breedte moeten zich 2:3 tot elkaar verhouden. De kleuren zijn helder vermiljoen, helder wit en kobaltblauw.
Het is verboden versieringen op de vlag aan te brengen. Ook de oranje wimpel mag niet zomaar aan de vlaggenstok worden geknoopt. Niemand zal er wakker van liggen als u dat toch doet op bevrijdingsdag, maar het mag dus officieel niet.

Nationaal Comité
Het 'Nationaal Comité 4 en 5 mei' geeft aanwijzingen hoe de festiviteiten plaats moeten vinden. De start is ieder jaar in een andere provincie. Er wordt een Bevrijdingsvuur ontstoken wat als startsein geldt voor de Bevrijdingsfestivals in de twaalf provincies.
Veel regulering wordt overgelaten aan lokale authoriteiten.

Herdenk op 4 mei de slachtoffers en vier de vrijheid op 5 mei.